1- حیاء، اخلاق زیبایی است که خدا آن را دوست دارد. «همانا خداوند عزوجل بسیار با حیاء است و عیب هايت را میپوشاند و حیاء وپوشش را دوست دارد.» (روایت ابوداود)
2- حیا از اخلاق رسول اکرم صلی الله علیه وسلم است و همانا او با حیاء ترین افراد است و «حیاء او از دختری که خود را در چادر پیچیده، بیشتر است.» (روایت بخاری)
3- حیاء از جانب الله عزوجلمی باشد و بهترین راه برای رسیدن به طاعات و شتافتن به سوی خیرات و دوری و اجتناب از رذائل و گناه می باشد. «از خداوند متعال آن چنان حیاء کنید که حقِّ حیاء است». (روايت بخاری)
هر كس مغز و فكرش را از وسوسه های شيطانی و شكمش را از غذاهای حرام و همه بدنش را از شهوات و هواهای نفسانی، حفظ کند، مرگ و عذاب قبر را بیاد آورد، هدف خویش را آخرت قرار دهد، از عیش ونوش دنیا دست بردارد، در حقیقت او حقِّ حیاء را اداء کرده است. (روایت ترمذی)
4- حیاء شاخهایی از ایمان است و جایگاه ایمان بهشت است و بی حیائی و بی شرمی، شرّ و بدی است و بدی به دوزخ می برد. (روایت ترمذی)
5- حیاء همهاش خیر است و خیر و خوبی را به همراه میآورد. ( روایت مسلم و بخاری)
6- حیاء نشانه ایمان و خوبیهاست و بی حیائی و بی شرمی، نشانه نفاق و بیشرمی است. (روایت بخاری)
7- حیاء صاحب خود را زیبا و مزین میکند.
«ما کان الفحش فی شی ءٍ الّا شانه و ما کان الحیاء فی شی ءٍ الّا زانه.» (روایت ترمذی)
دشنام و ناسزا در هرچه باشد، آنرا زشت می سازد و حياء در هرچه باشد آنرا مزيّن و زيبا می سازد.
1- بالاترین درجه حیاء برای کسی است که در مقابل نعمتهای خدا شاکر باشد و درمقابل آن ناسپاسی و کفران نکند ودرمقابلِ سختیها و بلاها، خدا را فراموش نکند، حرفهای کفرآمیز نزند و به درگاهش زبان اعتراض نگشايد وهمیـشه او امر خدا را اطاعت کند و از محرمات دوری کند و از خداوند متعال در تمامی حرکاتش و لحظاتش بترسد، آنچنانکه سزاوار و شایسته است.
2- حیاء شخص در نفس خودش :
طوریکه مسائل و اسرار خانوادگی را برای دوستانش بازگو نکند و گناهان وکارهای زشت خود را برای دیگران نگوید، زيرا بازگو كردنِ گناه، گناه و عملی زشت است، بلکه بر تزکیه و پاکی نفس خود حریص باشد وآن را به سوی خیر و صلاح سوق دهد.
3- حیاء از مردم:
شخصی که از خدا و نفس خودش شرم دارد، طبعاً دارای اخلاق بزرگی است که حتی اثر آن را در رفتار با مردم می بیند و از انجام دادن اعمال و رفتار زشت در حضور مردم دوری میکند. همان طور که از خدا شرم میکند، از مردم هم شرم میکند.
4- حیاء با پدر و مادر:
انسان با حیاء هیچ وقت درمقابل پدر و مادرخود کمترین بیادبی مرتکب نمیشود بلکه با بهترین اخلاق و رفتار با آنها برخورد میکند.
الله تعالی می فرمايد: «وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَاناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيماً»(إسراء:23 )
به آنها (پدر و مادر) حتی يك اُف هم مگو و بر ايشان فرياد نزن.
سیدنا ابوهریره رضی الله عنه پسر بچهایی را دید که همراه مردی راه می رود فرمود؛ این کیست؟ گفت پدرم، فرمود هرگز جلو او راه نرو، قبل از او منشین و او را با اسمش صدا نزن. (یعنی او را هنگام صدا زدن بابا یا پدر بخوان، نا با اسم كوچكش.)
5- حیاء زن در پوشش و پاکدامنی؛
که بهترین وسیله برای حفظ و کرامت اوست و کسانی که آن را خدشه دار میکنند، خشم و غضب خدا شامل حالشان میگردد و در دنیا و آخرت خوار و ذلیل میشوند.
برادر عزيز! خواهر گرامی!
بياييد باهم گوشه هايی از زندگی خود و اطرافيان را بازبينی كنيم. چه اندازه آثار «حياء» در آنها مشاهده میكنيم؟
1- شخص مسلمانی که در خانه خود فیلم های مبتذل و کانالهای مخرب ماهوارهای گرفته و برای خانواده و فرزندانش پخش میکند و آنها را بسوی زشتیها و فساد سوق میدهد.
2- حضور زنان در کوچه و بازار ، مجالس و عروسیها با لباسهای تنگ و کوتاه و نازک... و لباسهايی كه شبیه لباس مردان است.
3- کسانی که از مردم اموال زیادی را قرض میگیرند امّا در پس دادن آن در حالی که میتوانند، کوتاهی و ظلم می کنند.
4- کسانی که با مردم و دوستان با بهترین اخلاق و رفتار، برخورد میكنند امّا با پدر و مادر و خانواده خود بسيار بد زبان، ترش رو و عبوس هستند.
5- کسانی که با صدای موسیقی و ترانه كه فسق و فجور است، آرامش را از مردم میگیرند.
6- کسانی که آشکارا در حضور خانواده و مردم سیگار و قليان میکشند و دود سمّی و كشندهاش را با بی شرمی تقديم میكنند به دهان و بينی و حلق و ريه و قلب آنها.
7- کسانی که مال فراوانی را در راه شهوات و لذّتهای حرام بکار می برند امّا دریغ از انفاق و صدقهای ناچيز.
8- کسانی که شب هنگام گناه میکنند، و الله عزوجل از سر لطف و رحمتش، بر گناهشان پرده می اندازد؛ امّا خودشان صبح برای دوستانشان بازگو میکنند. اینها بی گمان شامل اين فرموده رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می شوند؛ «همه امت من بخشیده می شوند، مگر کسانی که گناه خود را آشکارا بازگو می کنند.»
راههای کسب حیاء
1- همواره خداوند را حاضر و ناظر بر رفتار وكردار خود بدانيم و در نهان وآشکار از او بترسیم.
2- تفکر در نعمتها و عظمت خداوندمتعال
3- شکرگذاری نعمتهای بیشمار خداوند متعال «لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُم»(ابراهيم:7 ) (اگر شكرگذار باشيد، بيشتر دهم شما را)
4- صادق بودن در رفتار و گفتار و دوری از دروغ
5- نشستن با صالحین وکسانی که متخلّق به اخلاق نیکو هستند.
6- خواندن سیرت صالحین وانسان های با اخلاق.
تهیه کننده: یاسر نعیمی
نظرات شما عزیزان:
|